تفاوت استاندارد ایزو 9001 و ایزو 9002

کمیته بین المللی ایزو به منظور هماهنگی استاندارد در کشورهای مختلف  اقدام به تدوین گواهینامه های متعددی کرده است. عددی که پس از کلمه ایزو آورده می‌شود، الزامات و استانداردهای آن را تعیین می‌کند.‌ دو نمونه از متداول ترین گواهینامه هایی که توسط این سازمان تدوین شده شامل ایزو 9001 و ایزو 9002 است. ایزو 9001 و ایزو 9002 هر دو متعلق به خانواده ایزو 9000 هستند. می‌توان گفت بندها و استانداردهای ایزو 9001 و ایزو 9002 بر سیستم مدیریت کیفیت و تاکید دارد، اما این دو گواهینامه تفاوت هایی با یکدیگر دارند. اما سوال اینجاست تفاوت استاندارد ISO 9001 و ISO 9002 در چیست؟ برای دریافت پاسخ این سوال تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.

استاندارد ایزو 9001 چیست؟

همه شرکت ها و صنایع تولیدی برای مدیریت کیفیت به گواهینامه ایزو 9001 نیاز دارند. به جرات می‌توان گفت بالغ بر یک میلیون شرکت تولیدی در سراسر دنیا این مجوز را اخذ کرده اند. استانداردهای ایزو 9001 بر بهبود سیستم مدیریت کیفیت تاکید دارد. آخرین نسخه این گواهینامه در سال 2015 ویرایش شده است. اخذ و پیاده سازی استانداردهای ایزو 9001 بهترین سیستم مدیریت کیفیت را در ارگان و سازمان های مختلف اعمال می‌کند.‌

هنگامی که شرکتی برای اخذ گواهینامه ایزو اقدام می‌کند، یعنی تمامی استانداردها و الزامات آن را در سازمان خود پیاده کرده است و با بهترین سیستم مدیریت کیفیت قادر است باکیفیت ترین محصولات را تولید کند. هنگامی که کیفیت تولید کالا و خدمات شرکتی بیشتر شود، به تبع آن شمار مشتریان شما نیز افزایش خواهد یافت.‌ بنابراین می‌توان گفت گواهینامه ایزو 9001 شرکت شما را در راستای تولیدات بهتر، با کیفیت و در نتیجه فروش بیشتر هدایت می‌کند.

استاندارد ایزو 9002 چیست؟

تمامی الزامات و بندهای ایزو 9001 تحت پوشش ایزو 9002 در آمده است. به عبارتی می‌توان گفت ایزو 9002 به عنوان راهنمایی برای استفاده از ایزو 9001 شناخته می‌شود. با استفاده از ایزو 9001 متوجه می‌شوید که چگونه الزامات ایزو 9001 را در صنایع و کسب و کارهای کوچک و بزرگ پیاده سازی کنید. ایزو 9002 بر خطرات، ریسک ها، نقش مدیر ارشد و اهمیت فضای کسب و کار متمرکز شده است. با استفاده از ایزو 9002 نیاز شما به مشاوره و آموزش برای پیاده سازی الزامات ایزو 9001 کاهش می‌یابد.

مدیران ارشد سازمان ها و صنایع مختلف با ایزو 9002 می‌توانند تمامی نیازهای مرتبط با صنایع را شناسایی کنند، این امر به استقرار سایر الزامات ایزو 9001 در سازمان کمک می‌کند.

تفاوت استاندارد ایزو 9001 و ایزو 9002

سازمان بین المللی ایزو برای هدفمند شدن و رونق کسب و کارهای مختلف گواهینامه ایزو زیادی ارائه کرده که دریافت هر کدام از آنها با توجه به نوع کسب و کار بسیار مهم است. در متن هر کدام از این گواهینامه ها استانداردهایی ذکر شده که سازمان متقاضی دریافت ایزو حتما باید آنها را رعایت کنند. برخی از این گواهینامه ها شبیه هم بوده و فقط تفاوت جزئی با یکدیگر دارند که ایزو  9001 و ایزو 9002 از این گواهینامه ها است. اما تفاوت بین ایزو ۹۰۰۱ و ایزو ۹۰۰۲ در چیست؟

1. با توجه به این که گواهینامه ایزو 9001 و 9002 هر دو متعلق به خانواده ایزو 9000 هستند، اما نسخه ISO 9001: 2015 در مقایسه با ایزو 9002 به روز تر است.
2. گواهینامه ایزو 9001 بر تضمین کیفیت در طراحی، نصب و تولید تمرکز دارد، در حالیکه هدف از تدوین ایزو 9002 تضمین کیفیت در تولید، سرویس و نصب است.
3. ایزو 9001 شامل استانداردهایی جهت مدیریت کیفیت بهتر سازمان ها و صنایع متفاوت با تولیدات متنوع است. یعنی هر واحد تولیدی صرف نظر از نوع کالا و محصول تولید شده می‌تواند گواهینامه ایزو 9001 را دریافت کند. ایزو ۹۰۰۱ تمام اصول و فرایندهای مربوط به مدیریت کیفیت، رضایت مشتری، مسئولیت پذیری مدیران و … را تحت پوشش قرار داده است. در حالیکه محدوده تمرکز گواهینامه ایزو ۹۰۰۲ نسبت به ایزو ۹۰۰۱ کمتر بوده و فقط بر تولید، نصب و خدمت رسانی تاکید دارد.

مزایای اخذ گواهینامه ایزو 9001 و 9002  چیست؟

هدف از تدوین گواهینامه 9001 برقراری سیستم مدیریت کیفیت در سازمان های مختلف است. با رعایت الزامات این گواهینامه می‌تواند در کمترین زمان ممکن نظم خاصی در سازمان برقرار  و با تولید محصولات با کیفیت رضایت مشتریان زیادی را به خود  جلب کرد. اخذ گواهینامه ۹۰۰۱ و ۹۰۰۲ برای سازمان و مشتری مزایای زیادی دارد، از جمله:

• مزایا برای سازمان

با اخذ گواهینامه ایزو 9001 و 9002 مدیران ارشد می‌تواند بهترین و منظم ترین سیستم مدیریت کیفیت را در سازمان خود  برقرار کنند.‌ در چنین حالتی کارخانه تمام محصولات و خدمات خود را با برترین و بالاترین کیفیت و مناسب ترین قیمت تولید خواهد کرد‌ تولید باکیفیت مساوی با فروش بیشتر و دسترسی به سود بالاتر است. با رعایت الزمات ایزو 9001 سازمان ها قادرند در کوتاه ترین زمان ممکن خود را به تمام جهان معرفی کنند و فرصت های بازاریابی و ورود به بازارهای داخلی و بین المللی برای آنها به وجود اید.

• مزایا برای مشتری

مشتریان از محصولاتی که کیفیت بالا و قیمت مناسبی دارند، استقبال زیادی می‌کنند. این امر سبب می‌شود تا مشتریان زیادی به سمت کالا و خدمات شما جذب شوند. هر چه محصول با کیفیت تر باشد، احتمال برگشت محصول توسط مشتری و شکایت آنها از محصول کمتر خواهد شد.

سخن پایانی:

ایزو 9002 و ایزو 9001 دو مورد از کاربردی ترین گواهینامه های ضروری برای صنایع تولیدی هستند که هدف از تدوین آنها برقراری بهترین سیستم مدیریت کیفیت است. با رعایت الزامات ایزو 9001 در سازمان های تولیدی بهترین و باکیفیت ترین محصولات تولید شده و در اختیار مشتریان قرار داده می‌شود. تمام دستورالعمل ها و بندهای ایزو 9001 در گواهینامه ایزو 9002 آمده است. در واقع ایزو 9002 گواهینامه ایست که با وجود آن می‌توانید الزامات ایزو 9002 را بهتر و کارآمد تر در سازمان خود پیاده سازی کنید‌. این دو گواهینامه متعلق به خانواده ایزو 9000 بوده و بسیار شبیه هم هستند.

محدوده تمرکز ایزو 9001 در تضمین کیفیت در طراحی محصول، نصب و تولید بوده در حالیکه تمرکز اصلی ایزو 9002 بر تضمین کیفیت در تولید محصولات مختلف، سرویس و نصب آنهاست. هنگامی که یک شرکت ایزو 9001 و 9002 را دریافت می‌کند یعنی در حال رعایت تمام الزامات و استانداردهای آن است. مشتریان و سایر ذی نفعان با خیال راحت می‌‌توانند به مجموعه های دارای این دو گواهینامه اعتماد کنند.