تنظیم اظهارنامه ثبت اختراع
دولت ایران، قوانین بسیار زیادی را به نفع مخترعین و برای حمایت از حقوق آن‌ها وضع نموده است. تمامی مخترعین برای بهره‌مندی از این حقوق ملزم به ثبت اختراع در اداره مالکیت صنعتی می‌باشند. قدم اول برای ثبت اختراع، تنظیم اظهارنامه ثبت اختراع می‌باشد. تنظیم این اظهارنامه مستلزم آگاهی نسبت به نکاتی در ارتباط با آن می‌باشد.
بدیهی است پیش از اقدام برای ثبت اختراع باید از مندرجات این اظهارنامه آگاه باشید تا بتوانید ساده‌تر و سریعتر اظهارنامه مورد نظر برای ثبت اختراع را تنظیم نمایید.
اظهارنامه مورد نظر برای ثبت اختراع باید در سه نسخه و در فرمی مخصوص به زبان فارسی تنظیم شده و به امضای متقاضی یا نماینده قانونی او برسد. در ادامه این مطلب با پایدار ثبت همراه باشید تا اطلاعات بیشتری در ارتباط با ثبت اختراع، تنظیم اظهارنامه ثبت اختراع و مندرجات داخل اظهارنامه با شما در میان بگذاریم.
هدف از ثبت اختراع چیست؟
همانطور که اشاره کردیم، تمام مخترعین برای بهره‌مند شدن از حقوق مرتبط با اختراع، ملزم به ثبت اختراع می‌باشند. ثبت اختراع در ایران دو حق را برای مخترع به همراه خواهد داشت. اولی حق معنوی اختراع است که همیشگی بوده و تا ابد به نام فرد مخترع خواهد بود و دومین حق که حق مادی بوده و بسته به نوع اختراع می‌تواند ۱۰، ۱۵ یا ۲۰ سال اعتبار داشته باشد. حقوق مادی اختراع قابل نقل و انتقال می‌باشند. بدین معنی که فرد مخترع می‌تواند در ازای دریافت مبلغی حقوق مادی مربوط به اختراع خود را به فرد دیگری منتقل کند.
برخی از دیگر مزایای ثبت اختراع به شرح زیر می‌باشند:
- امکان دسترسی به بازارهای جدید
- جلوگیری از فعالیت‌های تکراری
- قابل نقل و انتقال بودن حقوق ثبت اختراع
- امکان شکایت از افرادی که از اختراع سوء‌استفاده می‌کنند
- امکان استفاده از تسهیلات و مزایای بنیاد ملی نخبگان
- تسهیلاتی برای خدمت سربازی آقایان
- امتیازی مثبت برای استخدام
اولین اقدام برای ثبت اختراع، تنظیم متن ثبت اختراع می‌باشد. برای این کار می‌توانید به وب‌سایت مرکز مالکیت معنوی به نشانی اینترنتی https://iripo.ssaa.ir مراجعه نمایید.
تنظیم اظهارنامه ثبت اختراع
اظهارنامه و تنظیم متن ثبت اختراع باید در سه نسخه و در فرمی مخصوص به زبان فارسی و بدون لاک گرفتگی، قلم خوردگی و پارگی تنظیم شده و پس از درج تاریخ، تمام صفحات آن به امضای فرد متقاضی یا نماینده قانونی وی برسد. در صورتی که بیش از یک نفر متقاضی تنظیم متن درخواست ثبت اختراع باشند، باید سهم هر فرد مشخص شده و حقوق حاصل از اظهارنامه بصورت یکسان بین آن‌ها باشد.
با روی کار آمدن سامانه اینترنتی ثبت اظهارنامه اختراع، دیگر نیازی به انجام امور مرتبط با این حوزه به صورت حضوری نیست و افراد می‌توانند تنها با مراجعه به سایت مرکز مالکیت معنوی به نشانی اینترنتی https://iripo.ssaa.ir مراجعه نموده و در قسمت میز خدمات الکترونیکی امور خود را به انجام برسند. تنظیم نامه ثبت اختراع نیز یکی از این امور به حساب می‌آید.
مندرجات اظهارنامه ثبت اختراع
تنظیم متن ثبت اختراع مسلزم آگاهی نسبت به مندرجات داخل اظهارنامه می‌باشد تا با آگاهی بیشتر تنظیم شود. در ادامه به توضیح هر یک از این مندرجات خواهیم پرداخت.
نام مخترع
فرد متقاضی ثبت اختراع لزوما مخترع نیست، بلکه ممکن است فرد دیگری غیر از مخترع باشد، افرادی مانند وکیل و نماینده قانونی مخترع می‌توانند متقاضی تنظیم متن اظهارنامه باشند. در این صورت علاوه بر مشخصات مخترع لازم است مشخصات فرد متقاضی ثبت اختراع نیز در آن درج شود.
عنوان اختراع
هر اختراع نامی دارد که به ماهیت فنی آن اشاره دراد. هر اظهارنامه به یک اختراع مشخص و یا دسته‌ای از اختراعات مرتبط به هم مربوط می‌شود. فردی که اقدام به تنظیم نامه ثبت اختراع می‌کند ملزم به نوشتن عنوان اختراع در اظهارنامه نیز می‌باشد. برای آن دسته از اختراعات چندتایی که به یکدیگر مرتبط بوده و دارای یک اظهارنامه می‌باشند، لزومی به ذکر ارتباط بین اجزاء آن اختراع وجود نداشته و عدم ذکر آن موجب بی اعتباری گواهینامه ثبت اختراع نمی‌شود.
توصیف اختراع
به هنگام توصیف اختراع ملزم به تبیین زمینه فنی اختراع می‌باشد. منظور از زمینه فنی، حوزه‌ای فنی است که اختراع در محدوده‌ی آن قرار می‌گیرد. به عنوان مثال در نظر بگیرید که فرد اتویی با قابلیت‌های جدید اختراع کرده است، در این صورت در توصیف اختراع باید اولا مشخص شود که اختراع در حوزه‌ی اتو می‌باشد و ثانیا تفاوت و تمایز اختراع خود با نمونه‌های قبلی اتو را به وضوح توضیح دهد.
ادعانامه اختراع
در ادعانامه اختراع، فرد متقاضی باید ابتدا ثابت کند که اختراع از ۳ شرط اصلی ثبت اختراع، یعنی جدید بودن، گام ابتکاری و کاربرد صنعتی بهره‌مند می‌باشد. سپس باید بیانگر تفاوت‌ها فنی اختراع نسبت نمونه‌های قبلی باشد. طوری که بتواند اداره ثبت اختراعات را متقاعد به حمایت از اختراع کند. همچنین تعیین اینکه اختراع مورد نظر، محصول است یا فرآیند هم در این مرحله از اظهارنامه انجام می‌شود.
تمام نقشه‌ها
نقشه‌ها و نمودارها
و نمودارهای مرتبط با اختراع باید در اظهارنامه و درخواست ثبت قانونی اختراع آورده شوند و به آن پیوست شوند.
تاریخ و امضاء
منظور تاریخ همان روزی است که تنظیم اظهارنامه انجام شده و تقدیم می‌شود. تمام صفحات اظهارنامه باید به امضای فرد متقاضی ثبت اختراع برسد. امضاء برای شناخت و تشخیص هویت متقاضی حائز اهمیت است.
حق تقدم در اظهارنامه به چه معناست؟
به هنگام ثبت اخترع، تاریخ تسلیم اظهارنامه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. در صورتی که دو نفر اختراع یکسانی داشته و اقدام به ثبت آن کنند، اختراع به نام کسی ثبت می‌شود که زودتر از مخترع دیگر اقدام به تسلیم اظهارنامه نموده باشد. در واقع می‌توان گفت فرد متقاضی دوم تنها به دلیل تاخیر در ثبت اظهارنامه از ثبت اختراع خود باز خواهد ماند. زیرا در این صورت اختراع او یکی از اصلی‌ترین شروط ثبت اختراع، یعنی تازه بودن را ندارد.
حق تقدم فقط شامل دو اختراع مشخص در یک کشور نیست و در ارتباط با دو اختراع از دو کشور متفاوت نیز صدق می‌کند. بدین صورت که اگر مخترعی در یکی از کشورهای عضو کنواسیون پاریس، امور مربوط به تنظیم و تعیین اظهارنامه ثبت اختراع و تسلیم آن را انجام داده باشد، تا ۱۲ ماه پس از تسلیم آن از حق تقدم برخوردار خواهد بود.
استعلام ثبت اختراع
همانطور که گفتیم، یکی از الزامات ثبت اختراع، استعلام ثبت اختراع می‌باشد. زیرا اختراعاتی که پیشتر ثبت شده‌اند به ثبت نمی‌رسند و مزایا و حقوقی برای مخترع به همراه نخواهد داشت. برای استعلام ثبت اختراع باید مراحلی که در ادامه خواهیم گفت را دنبال کنید و پس از ثبت اختراع از مزایای آن بهره ببرید.
به طور کلی ۳ روش برای استعلام ثبت اختراع وجود دارد. روش اول استعلام از طریق روزنامه رسمی می‌باشد. برای انجام استعلام از این طریق می‌توانید به سایت روزنامه رسمی کشور به نشانی اینترنتی http://www.rrk.ir/ مراجعه کرده و از تازگی اختراع خود آگاه شوید.
روش دوم، روش مراجعه به سامانه سازمان ثبت اسناد و املاک کشور می‌باشد. برای این کار نیز لازم است ابتدا به نشانی اینترنتی https://ssaa.ir/ مراجعه نموده و از بخش میز خدمات الکترونیک وارد قسمت جستجوی بانک اختراعات شوید. پس از وارد کردن اطلاعات مورد نیاز می‌توانید استعلام ثبت اختراع انجام دهید.
سومین روش استعلام ثبت اختراع این است که طی تمام مراحل استعلام و ثبت اختراع را به وکلا و افراد متخصص در این زمینه بسپارید تا مراحل استعلام ثبت شرکت هرچه سریعتر انجام شود.
مزایای استعلام ثبت اختراع
بدیهی است که گرفتن استعلام ثبت اختراع موجب می‌شود که انتخاب درست‌تری داشته و انجام امور مربوط به ثبت اختراع سریعتر پیش خواهند رفت. پس مخترعین زودتر به حقوق خود اعم از حقوق مادی و معنوی می رسند.
- با استعلام از ثبت اختراع از تکراری نبودن آن اطمینان حاصل خواهید کرد.
- ثبت اختراع تنها با استعلام و اثبات تکراری نبودن اختراع و ایده قابل ثبت است.
- در صورت آگاهی از تکراری بودن اختراع، دیگر برای تولید آن زحمتی نخواهید کشید. زیرا این زحمت تلف خواهد شد.
- استعلام ثبت اختراع موجب تسریع در انجام مراحل ثبت اختراع می‌شود.
تمام اختراعاتی که دارای سه شرط تازگی، نوآوری و سودمندی باشند، پس از استعلام ثبت اختراع، و با داشتن مدارک مورد نیاز که به آن‌ها اشاره کردیم به ثبت می‌رسند و از مزایای بسیاری بهره‌مند خواهند شد.