تفاوت برند و مارک

با اینکه واژه “برند” و”مارک” معمولا مثل هم تلقی میشن و به جای هم آنها را بکار می بریم ولی در واقع از نظرتجاری با هم فرق دارن و معنی برند گسترده تر از مارک مي باشد. برند شامل مارک تجاری و لوگو و خوشنامي است. به دلیل اینکه برخی برندها دارای شهرت بیشتری هستند به مراتب قیمت بیشتری براي آنها پرداخت می شود. در ادامه به صورت تخصصي تر به بررسي تفاوت برند و مارک مي پردازيم.

 برند (Brand)

قبل از بررسی کامل تفاوت برند و مارک بهتر است بگوییم که طبق تعریف انجمن بازاریابی آمریکا؛ مارک و برند، یک نام، عبارت، طرح، نماد یا هر ویژگی دیگری است که مشخص‌کننده خدمات یا فروشنده محصولی خاص باشد که به وسیلهٔ آن از دیگر محصولات و خدمات مشابه متمایز می‌گردد.

Brand مجموعه گره‌های ذهنی یا تداعیات کارکردی، احساسی، عقلی و مزیت‌هایی است که ذهن بازار هدف را اشغال نموده‌است. تداعی معانی پیوند دادن تصاویر و نشانه‌ها با برند یا مزایا و فواید یک Brand است. این مزایا یا فواید Brand است که مبنای تصمیم‌گیری برای خرید آن واقع خواهد شد.

Brand همان چیزی است که مخاطب با دیدن، شنیدن، حس کردن و یا هرگونه ارتباطی با آن به صورت مفهومی، دیداری یا لفظی صفات و ویژگی‌های خود را در ذهن و قلب مخاطب تداعی می‌کند.

برند شامل همه احساسات، ویژگی‌ها و مفاهیمی است که به یک نام گره خورده است؛ Brand برداشت افراد از یک نام است.

در فارسی واژهٔ مارک یا Brand معمولاً برای اشاره به محصول یا خدمتی به‌کار می‌رود که ارزش اعتباری و اجتماعی بالایی داشته باشد. به بیان دیگر «برند» دارای ماهیت اجتماعی است و برندهای قدرت‌مند آن‌هایی هستند که افراد نسبت به آن‌ها حس مالکیت دارند و برای مثال می‌گویند: «این مارک، اسم مارک دلخواه من است». نمانام‌های برتر می‌توانند هیجان و عواطف مصرف‌کنندگان خود را برانگیزند و مشتریان نیز به این نام‌ها اعتماد داشته و از آنها انتظار خلق ایده‌های برتر و نوآوری در محصولاتشان را دارند.

در این راستا و با توجه به تفاوت برند و مارک موضوع وفاداری به Brand از مهمترین موضوعات مورد توجه شرکت‌ها می‌باشد و شرکت‌ها همواره به دنبال راه‌هایی برای کسب و جلب وفاداری مشتریان می‌باشند. یکی از مهمترین معیارهای وفاداری به برندها عامل یادآوری و بازآوری Brand با گروه کالایی خاص می‌باشد که زمینه را برای خریدهای مجدد مشتریان فراهم می‌آورد.

تاریخچه برند

کلمه برند از واژه اسکاندیناوی “برندر” (Brander) به معنی سوختن گرفته شده است. به طوری که هنوز این علامت ها توسط دامداران برای مشخص کردن حیواناتشان بکار می رود. حضور برند در حوزه بازاریابی به قرن ١٦ میلادی و رواج کالاهای بسته بندی شده باز می گردد. پس از انقلاب صنعتی تولید انبوه در کارخانجات، تولیدکنندگان را واداشت تا برای کالاهای خود به دنبال بازارهای وسیع تر و دورتر باشند. در دهه ١٩٤٠ تولیدکنندگان به تدریج روش هایی بر اساس دانش های جامعه شناسی، روانشناسی و انسان شناسی ابداع کردند تا بین برند کالاهای خود از یک سو و انتخاب مصرف کنندگان از سوی دیگر ارتباط ایجاد نمایند. دهه ١٩٨٠، دهه شیفتگی برند نام گرفت.

تفاوت برند و مارک

شما اگر در مترجم گوگل کلمه ” Brand ” را ترجمه نمایید، کلمه ترجمه شده نام تجاری خواهد بود. اما ترجمه متخصصین بازاریابی غیر از این می باشد. در بحث تفاوت برند و مارک متخصصان معتقدند ترجمه کلمه ” Brand ” فقط یک ترجمه دارد و آن هم خود کلمه برند می باشد و ” نام تجاری ”  ترجمه اصطلاح Brand Name می باشد. برخی دیگر از مترجم ها معنی فارسی” Brand ” را نشان تجاری ترجمه نموده اند. اما متخصصان بر این باورند که  ” نشان تجاری ” ترجمه Logo می باشد .

اما ویکی پدیا برند را به گونه دیگری شرح می دهد :

Brand is the “name, term, design, symbol, or any other feature that identifies one seller’s product distinct from those of other sellers”

با توجه به این تفاسیر در تفاوت برند و مارک می توانیم بگوییم که برند یک نام، عبارت، طرح، نماد یا هر ویژگی دیگری است که بیان کننده خدمات یا فروشندهٔ محصولی خاص باشد که به واسطه آن از دیگر محصولات و خدمات مشابه متمایز می‌گردد.

مدیران ارشد بازاریابی بر این اساس معتقدند که نام تجاری نامی است که مدیران و صاحبان کسب و کارها در شروع کسب و کار بر روی محصولات و خدمات خود می نهند. نشان تجاری نیز طرحی است که قصد دارند به بازار هدف و مشتریان معرفی نمایند تا هر زمان که آن نشان را ببینند، یادآوری آن محصول یا خدمات باشد . اما هنگامی که مشتری یک محصول یا خدمات را در ذهن خود مثبت ارزیابی می نماید، آن محصول و خدمات با کلیه ویژگی های جانبی خود به عنوان برند در ذهن مشتری شناخته می گردد.

ماده ٣٠ قانون علامت، علامت جمعي و نام تجاري برای تفاوت برند و مارک

عنوان قانونی برای آرم، برند یا نشان تجاری است. ماده ی ٣٠ قانون علامت برای درک بهتر تفاوت برند و مارک و بررسی آن علامت جمعی و نام تجاری را بدین ترتیب شرح داده است :

• • علامت یعنی هر نشان قابل رویتی که بتواند کالاها یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز سازد.
  • علامت جمعی یعنی هر نشان قابل رویتی که با عنوان علامت جمعی در اظهارنامه ی ثبت معرفی شود و بتواند مبدا و یا هر گونه خصوصیات دیگر مانند کیفیت کالا یا خدمات اشخاص حقیقی و حقوقی را که از این نشان تحت نظارت مالک علامت ثبت شده ی جمعی استفاده می کنند متمایز سازد.
  • نام تجارتی یعنی اسم یا عنوانی که معرف و مشخص کننده ی شخص حقیقی یا حقوقی باشد.
  • طبق تعریف انجمن بازاریابی آمریکا، آرم، یک نمانام یا نام یا عبارت یا طرح، ویژگی، نماد یا هر ویژگی دیگری است که مشخص کننده ی خدمات یا فروشنده ی محصولی خاص می باشد که به وسیله ی آن از دیگر محصولات و خدمات مشابه متمایز گردد.
  • همچنین مطابق ماده ١ قانون علائم و اختراعات مصوب اول تیر ١٣١٠ “علائم تجاری عبارت از هر قسم علامتی است اعم از نقش، تصویر، رقم، حرف، عبارت، مهر، لفاف و غیر آن که برای امتیاز و تشخیص محصول صنعتی تجارتی یا فلاحتی اختیار می شود.”
  • از مواد قانونی فوق مستفاد می شود که نوع آرم، جنبه حصری ندارد بلکه با توجه به ابتکار افراد برای شناسایی محصولات واحدهای تولیدی، صنعتی یا خدماتی مانند حمل و نقل زمینی، هوایی یا دریایی به صورت کلمات، حروف و یا ارقام می باشد.

بنابراین با توجه به تعریف بیان شده برای درک بهتر تفاوت برند و مارک می توانیم بگوییم که آرم، نام یا نمادی متمایز (مانند لوگو، برند، علامت تجاری یا طرح زمینه) برای شناسایی کالاها یا خدمات از یک فروشنده یا یک گروه از فروشندگان است که جهت متمایز نمودن کالاها از کالاهای رقبا به کار می رود.

نتیجه گیری:

در انتهای بررسی تفاوت برند و مارک نتيجه مي گيريم برند با مارک یک محصول می تواند فرق بسیاری داشته باشد و برندسازی مهم ترین دلیل برای فروش می باشد. بسیاری از مارک ها وجود دارند که برند شناخته شده ای نمی باشند و نمی توانند در مسئله فروش موفق کمک نمایند.

برندسازی عاملی برای افزایش شناخت جامعه هدف از یک محصول شده و در نتیجه این امر امکان فروش بیشتر فراهم می شود. افرادی که به جای طراحی و داشتن یک لوگو و مارک به دنبال برندسازی قوی باشند می توانند مشکلات ریشه ای فروش را حل نموده و در نتیجه آن به افزایش فروش کمک نمایند. این مسئله امری کارشناسی شده می باشد که در انجام آن استفاده از افرادی توانمند بسیار ضروری می باشد.